Digitale detox

27 augustus 2025, 11:42

We checken onze telefoon gemiddeld meer dan honderd keer per dag. Even een appje, een mail of Instagram scrollen voor je het weet zijn er uren voorbij. Veel vrouwen merken dat het ten koste gaat van hun concentratie, slaap en zelfs hun relaties. Geen wonder dat de digitale detox in opkomst is: een periode waarin je bewust minder of helemaal geen scherm gebruikt. Waarom doen zoveel vrouwen dit en hoe pak je het aan?

De impact van constante schermtijd

Telefoons en sociale media zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Toch blijkt uit onderzoek dat veel vrouwen stress ervaren door het continue online zijn. De constante stroom meldingen en prikkels maakt ons onrustig en beïnvloedt zelfs ons zelfbeeld.

Ik merkte dat ik elke vrije minuut automatisch naar mijn telefoon greep. Het voelde alsof ik geen rust meer had. Pas toen ik een weekend offline ging, voelde ik hoe ontspannen dat eigenlijk was.” – Sophie (32)

Wat is een digitale detox?

Een digitale detox betekent dat je bewust pauze neemt van digitale apparaten, zoals je smartphone, laptop of tablet. Dat kan een dag zijn, een weekend of zelfs langer. Het doel is simpel: meer rust, meer focus en weer in contact komen met jezelf en je omgeving.

Waarom vrouwen hiervoor kiezen

  • Betere slaap: blauw licht van schermen verstoort je slaapritme.

  • Meer tijd: uren scrollen vervangen door lezen, sporten of tijd met familie.

  • Minder stress: geen constante meldingen of verplichtingen.

  • Sterker zelfbeeld: minder vergelijken met anderen online.

Hoe begin je?

Stel duidelijke regels

Bepaal hoelang je offline gaat en wat dat precies betekent. Helemaal zonder telefoon, of alleen social media?

Vertel het aan je omgeving

Zo voorkom je dat mensen zich zorgen maken of denken dat je je afsluit.

Zoek alternatieven

Zorg voor offline activiteiten. Ga wandelen, sporten, koken of spreek af met vrienden.

Gebruik hulpmiddelen

Er zijn apps die je helpen, zoals Forest of Freedom, waarbij je schermtijd wordt beperkt of beloond.

Ervaringen van vrouwen

Lisa (27): “Ik deed een digitale detox van een week. In het begin voelde ik me onrustig, maar na twee dagen had ik veel meer focus. Ik las een boek uit dat al maanden op mijn nachtkastje lag.”

Anouk (38): “Ik vond het moeilijker dan verwacht. Vooral het idee dat ik dingen miste. Maar uiteindelijk merkte ik dat er eigenlijk niks belangrijks gebeurde. Dat was een eyeopener.”

Praktische tips om vol te houden

  • Leg je telefoon niet naast je bed, maar in een andere kamer.

  • Spreek vaste momenten af waarop je wél online mag.

  • Zet meldingen uit van apps die je afleiden.

  • Koop een wekker, zodat je niet afhankelijk bent van je telefoon.

De voordelen op de lange termijn

Wie regelmatig een digitale detox doet, merkt structureel verschil. Je voelt je minder opgejaagd, hebt meer focus en ervaart meer rust. Bovendien verbetert de kwaliteit van je relaties, omdat je echt aanwezig bent in gesprekken en momenten.

Ik dacht altijd dat ik tijd tekort kwam. Maar sinds ik mijn schermtijd heb gehalveerd, merk ik dat ik juist veel meer tijd heb voor de dingen die ik belangrijk vind.” – Eva (29)

Durf jij offline te gaan?

In een wereld die altijd online is, voelt het bijna rebels om even niet bereikbaar te zijn. Toch kiezen steeds meer vrouwen ervoor. Een digitale detox is geen straf, maar een cadeau aan jezelf. Het geeft je de kans om weer rust te vinden en bewust te kiezen voor wat er écht toe doet.

Mindful pauzeren met 5 simpele pauzemomenten

25 augustus 2025, 09:15

 

In onze hectische maatschappij draait alles om snelheid, efficiëntie en prestaties. Pauzes worden vaak gezien als tijdverlies, iets wat je je alleen kunt veroorloven als al het werk af is. Toch bewijst de wetenschap keer op keer het tegendeel: regelmatig pauzeren, en dan vooral op een bewuste, mindful manier, verhoogt juist je productiviteit en helpt je mentaal gezond te blijven. In dit artikel duiken we in de kracht van mindful pauzes en geven we je vijf concrete pauzemomenten die je eenvoudig kunt integreren in je dagelijkse leven.

Wat is mindful pauzeren precies?

Mindful pauzeren betekent dat je heel bewust even stopt met waar je mee bezig bent en met volle aandacht aanwezig bent in het moment. Dus geen gedachteloze scroll op Instagram of gehaaste lunch achter je laptop, maar echt even stilstaan – letterlijk en figuurlijk. Het is een pauze waarin je lichaam én geest tot rust komen.

Mindfulness is afgeleid van eeuwenoude boeddhistische tradities en wordt vandaag de dag wereldwijd toegepast in therapieën, coaching en werkomgevingen. Het draait om aanwezig zijn in het hier en nu, zonder oordeel. En dat maakt een mindful pauze zoveel krachtiger dan een snelle koffiebreak met je inbox open op de achtergrond.

Waarom zijn pauzes zo belangrijk voor vrouwen?

Vrouwen hebben vaak meerdere rollen: werknemer of ondernemer, moeder, partner, vriendin, mantelzorger – noem maar op. Het is dan ook geen wonder dat veel vrouwen het gevoel hebben constant ‘aan’ te staan. Juist daarom zijn pauzes essentieel. Ze bieden ruimte om op te laden, om terug te keren naar jezelf en om prioriteiten opnieuw te ordenen.

Te weinig pauzeren verhoogt de kans op stress, burn-out, slaapklachten en zelfs hart- en vaatziekten. Bovendien wordt je brein zonder pauzes minder creatief, minder oplossingsgericht en sneller vermoeid. Door regelmatig te pauzeren vergroot je jouw mentale veerkracht én je werkplezier.

5 mindful pauzemomenten voor elke dag

Hieronder vind je vijf eenvoudige maar effectieve manieren om een mindful pauze in te lassen. Deze momenten kosten je hooguit vijf minuten, maar de impact is veel groter dan je denkt.

1. De adempauze (2 minuten)

Sluit je ogen, leg eventueel een hand op je buik en adem vijf keer heel diep in en uit. Focus volledig op je ademhaling. Voel hoe je buik zich uitzet bij een inademing en weer terugveert bij het uitademen. Merk je dat je gedachten afdwalen? Geen probleem, breng je aandacht rustig terug naar je adem. Deze micro-pauze is perfect voor tussen vergaderingen, na een stressvolle e-mail of voor een belangrijk telefoontje.

2. Wandel 5 minuten – het liefst buiten

Een korte wandeling, al is het maar naar het einde van de straat en terug, doet wonderen. Het haalt je letterlijk uit je hoofd. Buitenlucht en daglicht stimuleren bovendien je serotonine-aanmaak, wat bijdraagt aan een betere stemming. Laat je telefoon thuis of zet hem op vliegtuigstand. Kijk bewust om je heen, voel de wind, luister naar de geluiden van buiten. Even weg van het scherm doet wonderen.

3. Kijk bewust naar één voorwerp (1-3 minuten)

Deze vorm van pauzeren lijkt misschien gek, maar werkt verrassend goed. Kies een voorwerp in je omgeving: een plant, een kaars, een mok. Richt je volle aandacht op dat object. Wat zie je? Welke kleur, textuur, vorm? Hoe voelt het aan als je het aanraakt? Door zo gefocust waar te nemen, geef je je brein rust van alle prikkels en breng je jezelf terug naar het moment.

4. Digitale detox-moment (10 minuten offline)

Zet je notificaties tijdelijk uit, sluit je tabbladen en leg je telefoon weg. Deze pauze is bedoeld om je mentale ruimte te vergroten. Gebruik de tijd om een glas water te drinken, uit het raam te staren of simpelweg te zitten. Probeer minstens één keer per dag bewust 10 minuten offline te zijn – vooral in de middag, wanneer je energieniveau vaak een dip bereikt.

5. Dankbaarheidsmoment (2 minuten schrijven)

Pak een schriftje of gebruik een notitie-app en schrijf één ding op waar je op dat moment dankbaar voor bent. Het mag groot of klein zijn: een vriendin die belde, een fijne lunch, een mooie zonsondergang. Onderzoek toont aan dat dankbaarheid de stemming verbetert en stresshormonen verlaagt. Door dit structureel te doen, train je je brein om positiever te kijken naar je dag.

Hoe verwerk je deze pauzes in je dagelijks leven?

Een pauze plannen klinkt misschien tegenstrijdig, maar het werkt. Zet reminders in je agenda of gebruik apps zoals Insight Timer of Breathe om je eraan te herinneren. Koppel je pauzemomenten aan bestaande routines: na een kop koffie, na je lunch of vóór je thuiskomt van werk. Maak het laagdrempelig en niet te streng. Een mislukte dag betekent niet dat je moet stoppen – zie het als oefening.

Pauzes op de werkvloer: hoe pak je dat aan?

Op kantoor of in een drukke werkdag is pauzeren vaak het eerste dat sneuvelt. Toch is juist daar veel winst te behalen. Hier wat tips:

  • Bespreek met je collega’s dat je korte pauzes neemt, zodat je bereikbaar bent met tussenpozen.
  • Start een pauze-challenge op de werkvloer: wie neemt elke dag vijf bewuste pauzes?
  • Gebruik noise-cancelling headphones of zachte muziek om je even af te zonderen.
  • Creëer een rustige hoek (of ga naar buiten!) waar je ongestoord even kunt zitten.

Werkgevers worden zich steeds bewuster van het belang van mentale gezondheid. Door je eigen welzijn voorop te zetten, geef je een krachtig signaal af én lever je uiteindelijk betere prestaties.

De voordelen van mindful pauzeren op een rijtje

  • Meer focus en concentratie
  • Verbeterde stemming en meer rust in je hoofd
  • Betere nachtrust
  • Minder piekergedachten en stressgevoelens
  • Creatiever denken en sneller oplossingen vinden
  • Groter werkplezier en meer energie voor je gezin of sociale leven

Conclusie: een pauze is geen luxe, maar noodzaak

In een wereld die nooit stil staat, is pauzeren een daad van zelfzorg en kracht. Zeker voor vrouwen die veel ballen in de lucht houden, is een korte pauze vaak het enige moment van de dag dat écht van hen is. Door bewust en mindful te pauzeren, vergroot je niet alleen je mentale welzijn, maar werk je ook efficiënter, creatiever en gelukkiger. Dus adem in, adem uit – en neem vandaag nog je eerste echte pauze.

 

Hoe Ellen Latham (68) vitaal, fit en gelukkig blijft

21 augustus 2025, 12:22

Gezond ouder worden is een thema dat steeds meer mensen bezighoudt. Hoe blijf je energiek, sterk en gelukkig, ook na je zestigste? Het inspirerende verhaal van Ellen Latham, een 68-jarige vrouw met een indrukwekkend laag vetpercentage van 15 procent, laat zien dat vitaliteit op latere leeftijd mogelijk is. Haar geheim? Geen strenge diëten of uitputtende trainingsprogramma’s, maar zes duurzame gewoontes die iedereen kan toepassen.

Gezondheid begint bij acceptatie, niet bij perfectie

Volgens Ellen begint een vitaal leven niet op je vijftigste of zestigste, maar veel eerder. Toch benadrukt ze dat het nooit te laat is om te beginnen. “Elke gezonde keuze telt, of je nu twintig bent of zestig,” zegt ze. Voor haar draait het niet om perfectie, maar om kleine stappen die haalbaar zijn. Gezond ouder worden betekent volgens Ellen dat je accepteert dat iedere dag een kans is om opnieuw te beginnen, zonder jezelf te veroordelen om wat gisteren niet lukte.

Bewust eten zonder obsessief dieet

Een belangrijke gewoonte die Ellen heeft ontwikkeld, is bewust eten. Ze vermijdt obsessieve diëten en richt zich op balans. Haar voedingspatroon bestaat grotendeels uit onbewerkte producten zoals groenten, fruit, magere eiwitten en gezonde vetten. Toch gunt ze zichzelf ook een glas wijn of een stukje chocolade. “Het draait niet om restrictie, maar om balans en genieten,” legt ze uit. Deze ontspannen kijk op voeding helpt haar niet alleen fysiek, maar zorgt er ook voor dat ze eten blijft zien als iets positiefs in plaats van een constante strijd.

Beweging afgestemd op je eigen lichaam

Een veelgemaakte fout bij fitness is dat mensen zich spiegelen aan anderen. Ellen doet dit juist niet. Zij stemt haar trainingen volledig af op haar eigen lichaam en leeftijd. Haar routine bestaat uit een combinatie van krachttraining, yoga en cardio, maar altijd in een vorm die ze leuk vindt. “Functionele krachttraining helpt me om soepel te blijven in het dagelijks leven. Het gaat niet om records, maar om blijven bewegen zonder blessures.”

Door beweging af te stemmen op haar eigen mogelijkheden, kan ze consequent trainen zonder uitval. Dit is een belangrijke les voor iedereen die fit wil blijven na zijn of haar zestigste: luister naar je lichaam en kies een manier van bewegen die bij je past.

Consistentie is belangrijker dan intensiteit

Ellen benadrukt dat je niet fitter wordt door een paar weken alles te geven, maar juist door jarenlang kleine stappen vol te houden. “Mensen overschatten vaak wat ze in een week kunnen bereiken en onderschatten wat ze in een jaar kunnen doen,” zegt ze.

Ze vergelijkt bewegen met tandenpoetsen: een korte dagelijkse routine die je vanzelfsprekend maakt. In plaats van drie uur per week in de sportschool, traint ze bijna dagelijks kort en effectief. Consistentie zorgt voor resultaten die duurzaam zijn, zonder dat je motivatie steeds op de proef wordt gesteld.

Rust en herstel zijn net zo belangrijk als inspanning

Gezond ouder worden betekent niet alleen bewegen en goed eten, maar ook voldoende rust nemen. Ellen ontdekte dit pas later in haar leven. Waar ze vroeger dacht dat rusten hetzelfde was als lui zijn, ziet ze nu in dat herstel essentieel is.

Ze slaapt gemiddeld zeven tot acht uur per nacht, drinkt voldoende water en neemt de tijd voor ontspanning. Soms gaat ze naar een masseur of doet ze aan mindfulness om stress los te laten. “Rust is geen luxe, maar een investering in je gezondheid,” zegt ze. Het resultaat is dat haar lichaam sneller herstelt en ze met meer energie aan nieuwe trainingen kan beginnen.

Focus op kracht, niet op uiterlijk

Een van de meest waardevolle inzichten van Ellen is dat haar focus niet op uiterlijk ligt, maar op wat haar lichaam kan. Veel vrouwen maken zich zorgen over kilo’s, kledingmaten of rimpels, maar volgens Ellen is de echte schoonheid te vinden in functionaliteit.

Ze geniet ervan dat ze haar kleinkinderen kan optillen, zelfstandig boodschappen kan doen en zich vrij voelt om te reizen. “Een sixpack is leuk, maar het echte doel is vertrouwen hebben in je eigen lichaam. Dat geeft een schoonheid die veel dieper gaat dan uiterlijk.”

Gezonde gewoontes die iedereen kan toepassen

Wat Ellen’s verhaal zo inspirerend maakt, is dat haar aanpak niet draait om uitzonderlijke genen of extreme discipline. Haar succes komt voort uit gewoontes die voor vrijwel iedereen haalbaar zijn.

  • Begin klein en accepteer dat elke dag een kans is om opnieuw te beginnen.

  • Eet vooral onbewerkte producten, maar geniet ook zonder schuldgevoel.

  • Kies beweging die past bij jouw lichaam en levensfase.

  • Richt je op regelmaat in plaats van intensieve pieken.

  • Neem rust en herstel serieus als onderdeel van een gezond leven.

  • Leg de nadruk op kracht en vitaliteit, niet op uiterlijk.

Deze zes gewoontes zijn toepasbaar voor iedereen die zich sterker en energieker wil voelen, ongeacht leeftijd.

Ouderdom als kans in plaats van verlies

Veel mensen zien ouder worden als iets negatiefs: verlies van schoonheid, kracht en energie. Ellen ziet het anders. Voor haar is ouder worden juist een kans om dichter bij jezelf te komen en te genieten van de vruchten van ervaring.

“Mijn 68ste voelt niet als een eindpunt, maar als een nieuw begin,” zegt ze. Ze benadrukt dat ouder worden niet betekent dat je moet inleveren, maar dat je ook iets kunt winnen: meer kracht, meer vrijheid en meer levenslust.

Wat we kunnen leren van Ellen Latham

Het verhaal van Ellen Latham is meer dan een persoonlijk succesverhaal. Het is een boodschap voor iedereen die bang is dat leeftijd automatisch betekent dat je minder kunt. Gezond ouder worden draait om keuzes die je dagelijks maakt: bewegen met plezier, eten met balans, en rust nemen zonder schuldgevoel.

Door consistent kleine stappen te zetten en de nadruk te leggen op vitaliteit in plaats van uiterlijk, laat Ellen zien dat 68 niet oud hoeft te voelen. Haar levensstijl bewijst dat je ook na je zestigste sterker, fitter en gelukkiger kunt worden.

Burn-out bij vrouwen

20 augustus 2025, 10:20

Burn-out is een veelgebruikt begrip geworden in de afgelopen jaren. Waar het vroeger vooral werd gezien als een probleem dat slechts een kleine groep mensen trof, blijkt tegenwoordig dat steeds meer mensen in Nederland te maken krijgen met burn-outklachten. Uit onderzoeken blijkt dat vrouwen vaker een burn-out ervaren dan mannen. Dit heeft te maken met een combinatie van maatschappelijke verwachtingen, biologische factoren en persoonlijke eigenschappen. Omdat een burn-out vaak geleidelijk ontstaat, wordt deze niet altijd tijdig herkend. In dit artikel bespreken we waarom vrouwen gevoeliger zijn voor burn-out, welke signalen je kunt herkennen en hoe je ermee om kunt gaan.

Waarom komt burn-out vaker voor bij vrouwen?

Er zijn meerdere redenen waarom vrouwen een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van een burn-out.

Dubbele belasting
Veel vrouwen combineren werk met zorgtaken voor kinderen, partner of ouders. Deze dubbele belasting zorgt voor een constante druk en weinig tijd voor herstel.

Sociale verwachtingen
Naast professionele prestaties voelen vrouwen vaak de druk om sociaal, zorgzaam en perfect te zijn in meerdere rollen tegelijk. Het voldoen aan deze verwachtingen kan leiden tot overbelasting.

Perfectionisme
Vrouwen zijn gemiddeld gevoeliger voor perfectionisme en het idee dat ze op alle vlakken moeten uitblinken. Dit kan ervoor zorgen dat grenzen later worden aangegeven en dat signalen van stress te lang genegeerd worden.

Biologische factoren
Hormonen spelen eveneens een rol in stressgevoeligheid. Schommelingen tijdens de menstruatiecyclus, zwangerschap of overgang kunnen de mentale veerkracht beïnvloeden.

Signalen van een burn-out

Een burn-out ontwikkelt zich meestal langzaam. De klachten beginnen vaak met vermoeidheid en stress, maar kunnen zich uitbouwen tot een breed scala aan mentale en lichamelijke problemen.

Extreme vermoeidheid
Zelfs na een nacht slapen voelen vrouwen zich vaak nog uitgeput. Het lijkt alsof de batterij nooit volledig oplaadt.

Concentratieproblemen
Het wordt moeilijker om je te focussen, gesprekken te volgen of eenvoudige taken te voltooien. Vergeetachtigheid komt ook vaak voor.

Prikkelbaarheid en stemmingswisselingen
Kleine irritaties kunnen groot aanvoelen. Vrouwen ervaren sneller frustratie, verdriet of boosheid, zonder duidelijke reden.

Lichamelijke klachten
Hoofdpijn, gespannen spieren, maag- en buikklachten en slapeloosheid zijn veelvoorkomende lichamelijke signalen van langdurige stress.

Gevoel van machteloosheid
Een burn-out gaat vaak gepaard met het gevoel de grip te verliezen op werk, gezin of sociale verplichtingen.

Risico’s van een onbehandelde burn-out

Wanneer een burn-out niet tijdig wordt herkend en aangepakt, kunnen de klachten verergeren. Dit kan leiden tot langdurige uitval op werk, problemen in relaties en blijvende gezondheidsproblemen. Langdurige stress verhoogt bovendien het risico op hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en depressie. Het is daarom belangrijk om signalen niet te negeren, maar tijdig actie te ondernemen.

Wat vrouwen zelf kunnen doen

Hoewel een burn-out serieuze begeleiding kan vereisen, zijn er ook stappen die vrouwen zelf kunnen nemen om klachten te voorkomen of te verlichten.

Grenzen stellen
Leer ‘nee’ zeggen wanneer je agenda te vol raakt. Dit kan lastig zijn, maar is noodzakelijk om overbelasting te voorkomen.

Rustmomenten plannen
Maak ruimte in je dag voor momenten van ontspanning. Dit kan variëren van een korte wandeling tot een middag zonder verplichtingen.

Gezonde leefstijl
Beweging helpt om stress te verminderen en het lichaam sterker te maken. Ook gezonde voeding met voldoende vitamines, mineralen en vezels ondersteunt het herstel. Vermijd overmatig alcoholgebruik en cafeïne, omdat deze de stressreactie juist kunnen versterken.

Ontspanningsoefeningen
Mindfulness, yoga en ademhalingstechnieken zijn bewezen effectief in het verlagen van stress. Ze helpen om het lichaam en de geest tot rust te brengen.

Openheid
Praten over stress of burn-outklachten is belangrijk. Door dit te bespreken met partner, vriendinnen of collega’s ontstaat er begrip en steun. Vaak helpt het om te merken dat je er niet alleen voor staat.

Wanneer hulp zoeken?

Soms zijn bovenstaande stappen niet voldoende. Wanneer klachten maandenlang aanhouden of het dagelijks functioneren ernstig belemmeren, is het verstandig om hulp te zoeken bij de huisarts. Een professional kan helpen bij de diagnose en het opstellen van een herstelplan.

Behandelingen kunnen bestaan uit gesprekken met een psycholoog, begeleiding door een bedrijfsarts of deelname aan een stressreductieprogramma. In sommige gevallen kan tijdelijke medicatie worden voorgeschreven, maar dit gebeurt altijd in overleg met een arts.

Burn-out en werk

Werk speelt vaak een belangrijke rol bij het ontstaan van een burn-out. Hoge werkdruk, gebrek aan autonomie en slechte balans tussen werk en privé zijn veelgenoemde oorzaken. Voor vrouwen komt hier regelmatig de extra zorg voor gezin of huishouden bij, waardoor de belasting groter wordt.

Het bespreekbaar maken van klachten op de werkvloer is essentieel. Veel werkgevers hebben programma’s of voorzieningen om medewerkers met stressklachten te ondersteunen. Door tijdig open te zijn, kan langdurige uitval worden voorkomen.

Preventie: hoe blijf je in balans?

Voorkomen is beter dan genezen. Hoewel burn-out niet altijd volledig te voorkomen is, zijn er wel manieren om de kans te verkleinen.

  • Zorg voor voldoende nachtrust en een regelmatig slaapritme.

  • Plan vrije tijd net zo bewust in als werkafspraken.

  • Houd werk en privé zoveel mogelijk gescheiden.

  • Blijf in contact met vrienden en familie; sociaal contact beschermt tegen stress.

  • Stel realistische doelen en laat perfectionisme los.

Door aandacht te besteden aan balans en zelfzorg, kunnen vrouwen hun veerkracht vergroten en beter omgaan met de uitdagingen van het dagelijks leven.

Conclusie

Burn-out is een serieus probleem dat vrouwen relatief vaker treft dan mannen. De oorzaken liggen in een combinatie van maatschappelijke verwachtingen, biologische factoren en persoonlijke eigenschappen. Omdat klachten vaak langzaam ontstaan, worden ze niet altijd tijdig herkend.

Het herkennen van signalen zoals extreme vermoeidheid, concentratieproblemen en prikkelbaarheid is de eerste stap. Door grenzen te stellen, goed voor jezelf te zorgen en steun te zoeken, kunnen klachten verminderd worden. Wanneer de klachten ernstig zijn of lang aanhouden, is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen.

Burn-out hoeft geen blijvende schade te veroorzaken, mits er tijdig aandacht aan wordt besteed. Bewustwording, openheid en preventie zijn de sleutelwoorden voor een gezonder en veerkrachtiger leven.

De invloed van de overgang op mentale gezondheid: feiten en tips

20 augustus 2025, 10:12

De overgang is een fase waar iedere vrouw mee te maken krijgt. Vaak wordt deze levensfase vooral in verband gebracht met fysieke klachten zoals opvliegers, nachtelijk zweten en gewichtstoename. Minder bekend is dat de overgang ook een aanzienlijke invloed kan hebben op de mentale gezondheid. Angstgevoelens, stemmingswisselingen en zelfs depressieve klachten komen vaak voor, maar worden niet altijd meteen herkend als overgangsverschijnselen. In dit artikel lees je wat er precies gebeurt in het lichaam, welke mentale klachten veel voorkomen en hoe vrouwen hiermee om kunnen gaan.

Wat gebeurt er tijdens de overgang?

De overgang markeert het einde van de vruchtbare levensfase van de vrouw. Rond deze periode neemt de productie van de hormonen oestrogeen en progesteron geleidelijk af. Deze hormonen hebben niet alleen invloed op de menstruatiecyclus, maar ook op allerlei processen in het lichaam, waaronder de hersenfunctie.

Oestrogeen speelt een rol bij de aanmaak van serotonine, het zogenaamde ‘gelukshormoon’. Een daling van oestrogeen kan er dus voor zorgen dat vrouwen gevoeliger worden voor stemmingswisselingen, neerslachtigheid en slaapproblemen. Progesteron heeft juist een kalmerende werking. Ook de afname van dit hormoon kan leiden tot prikkelbaarheid of slaapproblemen.

Mentale klachten tijdens de overgang

Niet iedere vrouw ervaart dezelfde klachten. Sommigen hebben vooral fysieke ongemakken, anderen juist mentale uitdagingen. De meest voorkomende mentale klachten zijn:

Slaapproblemen en vermoeidheid
Veel vrouwen slapen slechter tijdens de overgang. Dit komt door nachtelijk zweten, maar ook door hormonale schommelingen die het slaapritme verstoren. Slechte nachtrust leidt vaak tot vermoeidheid overdag, wat op zijn beurt weer kan bijdragen aan prikkelbaarheid en stemmingswisselingen.

Stemmingswisselingen
Door de hormoonschommelingen kunnen emoties plotseling omslaan. Sommige vrouwen voelen zich sneller geïrriteerd, terwijl anderen merken dat ze sneller huilen of zich neerslachtig voelen.

Angstgevoelens en piekeren
Een toename van angst en onzekerheid komt vaak voor tijdens de overgang. Vrouwen kunnen zich zorgen maken over hun gezondheid, relaties of werk, en ervaren soms een gevoel van onrust zonder duidelijke aanleiding.

Somberheid of depressieve gevoelens
De overgang vergroot het risico op depressieve klachten, zeker bij vrouwen die in het verleden al eens een depressie hebben doorgemaakt. Dit betekent niet dat iedere vrouw in een depressie belandt, maar het is belangrijk om alert te zijn op signalen.

Factoren die de klachten beïnvloeden

Niet alleen hormonen spelen een rol in hoe zwaar de overgang ervaren wordt. Ook levensomstandigheden en persoonlijke gezondheid hebben invloed.

  • Stress: langdurige stress op werk of in de privésfeer kan klachten verergeren.

  • Leefstijl: weinig beweging, ongezonde voeding of overmatig alcoholgebruik vergroten de kans op zowel fysieke als mentale problemen.

  • Erfelijke aanleg: de leeftijd waarop de overgang begint en de ernst van de klachten kunnen deels erfelijk bepaald zijn.

  • Andere levensfasen: de overgang valt vaak samen met andere veranderingen, zoals het uit huis gaan van kinderen of zorgen voor ouder wordende ouders. Dit kan de mentale belasting vergroten.

Wat vrouwen zelf kunnen doen

Hoewel de overgang een natuurlijk proces is, zijn er verschillende manieren om de mentale belasting te verlichten.

Gezonde leefstijl
Regelmatige beweging, zoals wandelen, fietsen of zwemmen, helpt niet alleen het lichaam fit te houden maar bevordert ook de aanmaak van endorfine, een stof die een positief effect heeft op de stemming. Een gevarieerd voedingspatroon met veel groenten, fruit, volkoren producten en gezonde vetten ondersteunt het lichaam tijdens deze periode.

Slaaphygiëne
Een regelmatig slaapritme helpt het lichaam in balans te blijven. Ga zoveel mogelijk op vaste tijden naar bed en sta op een vast tijdstip op. Vermijd cafeïne en zware maaltijden in de avond en zorg voor een koele, rustige slaapkamer.

Ontspanning en stressvermindering
Mindfulness, yoga en ademhalingsoefeningen kunnen helpen om stress te verminderen en de mentale balans te herstellen. Ook creatieve bezigheden, zoals schilderen, tuinieren of schrijven, werken ontspannend en zorgen voor een positieve focus.

Steun zoeken
Het helpt om open te praten over klachten met partner, vriendinnen of lotgenoten. Het delen van ervaringen zorgt vaak voor herkenning en kan een gevoel van opluchting geven. Ook zijn er online platforms en lokale groepen waar vrouwen elkaar ondersteunen tijdens deze levensfase.

Professionele begeleiding
Soms is het nuttig om begeleiding te zoeken bij een coach, psycholoog of overgangsconsulent. Zij kunnen helpen bij het ontwikkelen van strategieën om met de klachten om te gaan en om structuur en rust in het dagelijks leven aan te brengen.

Wanneer naar de huisarts?

Hoewel veel klachten bij de overgang horen en vaak tijdelijk zijn, is het belangrijk om medische hulp in te schakelen wanneer de klachten te heftig worden of het dagelijks functioneren ernstig belemmeren. Denk hierbij aan:

  • Ernstige en aanhoudende somberheid

  • Angst of paniek die het dagelijks leven verstoort

  • Slaapproblemen die leiden tot uitputting

  • Het gevoel de controle kwijt te zijn over emoties of gedrag

Een huisarts kan beoordelen of verdere begeleiding of behandeling nodig is. Soms kan hormoontherapie of andere medische ondersteuning uitkomst bieden, maar dit wordt altijd zorgvuldig afgewogen.

Conclusie

De overgang is een natuurlijke levensfase die niet alleen fysieke, maar ook mentale uitdagingen met zich meebrengt. Veel vrouwen ervaren stemmingswisselingen, angstgevoelens of sombere periodes. Hoewel deze klachten vaak tijdelijk zijn, kunnen ze een flinke impact hebben op de kwaliteit van leven.

Bewustwording en openheid zijn belangrijke eerste stappen. Door goed voor jezelf te zorgen, een gezonde leefstijl aan te houden en steun te zoeken bij anderen, kunnen de klachten aanzienlijk verlicht worden. Blijven klachten echter aanhouden of worden ze ernstig, dan is het belangrijk om tijdig hulp te zoeken bij de huisarts.

De overgang hoeft geen periode van uitsluitend ongemak te zijn. Met de juiste aandacht en zorg kan het ook een fase worden waarin vrouwen leren beter naar hun lichaam te luisteren en keuzes te maken die hun welzijn op de lange termijn versterken.

Hart en vaatziekten bij vrouwen

20 augustus 2025, 10:08

Hart- en vaatziekten worden vaak gezien als een typisch mannenprobleem, maar de realiteit is anders. Jaarlijks overlijden meer vrouwen dan mannen aan hart- en vaatziekten. Toch worden klachten bij vrouwen vaak later herkend of zelfs verkeerd geïnterpreteerd. Dit heeft deels te maken met het feit dat symptomen bij vrouwen anders kunnen zijn dan bij mannen, en dat medische kennis hier pas de laatste jaren meer aandacht voor heeft gekregen. In dit artikel leggen we uit waarom dit verschil bestaat, welke klachten vaak voorkomen bij vrouwen, en hoe bewustwording kan helpen om problemen eerder te signaleren.

Het vrouwenhart: anders dan bij mannen

Het hart van een vrouw is anatomisch kleiner dan dat van een man. Dat klinkt als een detail, maar kan gevolgen hebben voor hoe hart- en vaatziekten zich ontwikkelen en hoe klachten zich uiten. Daarnaast spelen hormonen, zoals oestrogeen, een belangrijke rol in de gezondheid van hart- en bloedvaten. Tot de overgang biedt oestrogeen vrouwen vaak enige bescherming, maar na de menopauze neemt dit natuurlijke voordeel af.

Uit onderzoek blijkt dat vrouwen gemiddeld tien jaar later dan mannen een eerste hartinfarct krijgen. Dat klinkt positief, maar juist doordat klachten subtieler zijn en later optreden, worden ze vaak niet tijdig herkend.

De klassieke en de vrouwelijke symptomen

Bij mannen wordt een hartinfarct meestal geassocieerd met de klassieke klacht: een hevige, drukkende pijn op de borst, vaak uitstralend naar de linkerarm. Bij vrouwen kan dit ook voorkomen, maar veel vaker uiten de klachten zich op een andere manier. Voorbeelden zijn:

  • Extreme vermoeidheid die niet verklaarbaar is door inspanning

  • Kortademigheid, ook in rust of bij lichte inspanning

  • Pijn in de rug, nek, kaak of bovenbuik

  • Misselijkheid, braken of een gevoel van maagklachten

  • Duizeligheid of een onrustig, angstig gevoel

Omdat deze signalen minder bekend zijn, denken veel vrouwen niet direct aan hun hart en zoeken zij vaak later medische hulp. Ook zorgverleners koppelen deze klachten niet altijd onmiddellijk aan een hartprobleem, waardoor kostbare tijd verloren gaat.

Waarom worden hartproblemen bij vrouwen later ontdekt?

Er zijn meerdere redenen waarom hart- en vaatziekten bij vrouwen vaak later aan het licht komen:

  1. Onderzoek gericht op mannen
    Decennialang waren mannen de standaard in medisch onderzoek naar hartziekten. Dit betekende dat kennis over verschillen bij vrouwen achterbleef. Pas de laatste jaren komt hier meer aandacht voor.

  2. Atypische klachten
    De subtielere signalen bij vrouwen worden niet altijd herkend als hartprobleem. Ze lijken soms meer op klachten die horen bij stress, spanning of overgangsklachten.

  3. Uitstel van zorg zoeken
    Vrouwen zijn geneigd langer te wachten voordat zij medische hulp inroepen. Vaak spelen zorg voor gezin of werk een rol, waardoor eigen gezondheid niet altijd prioriteit krijgt.

  4. Verkeerde interpretatie door artsen
    Ook zorgverleners kunnen de klachten van vrouwen verkeerd inschatten. Het ontbreken van de klassieke borstpijn maakt dat andere mogelijke oorzaken soms eerst onderzocht worden.

Risicofactoren bij vrouwen

De algemene risicofactoren voor hart- en vaatziekten gelden voor zowel mannen als vrouwen: roken, hoge bloeddruk, overgewicht, diabetes, weinig beweging en stress. Toch zijn er enkele vrouw-specifieke risico’s die minder bekend zijn:

  • Hormonale veranderingen: de overgang en het wegvallen van oestrogeen verhogen het risico

  • Zwangerschapscomplicaties: hoge bloeddruk tijdens zwangerschap of zwangerschapsdiabetes vergroten de kans op hartproblemen later in het leven

  • Auto-immuunziekten: aandoeningen als reuma of lupus, die vaker bij vrouwen voorkomen, vergroten eveneens het risico

  • Stress en dubbele belasting: vrouwen ervaren vaker een combinatie van werk- en zorgtaken, wat kan leiden tot langdurige stress, een belangrijke risicofactor

Wat vrouwen zelf kunnen doen

Hart- en vaatziekten zijn nooit volledig te voorkomen, maar er zijn wel stappen die de kans aanzienlijk kunnen verkleinen. Een gezonde leefstijl is de belangrijkste sleutel.

Beweging
Regelmatig bewegen, zoals wandelen, fietsen of zwemmen, helpt om hart en bloedvaten gezond te houden. De richtlijn van de Wereldgezondheidsorganisatie is minimaal 150 minuten matig intensieve beweging per week.

Voeding
Een gevarieerd voedingspatroon met veel groenten, fruit, volkoren producten, peulvruchten en onverzadigde vetten verkleint de kans op hartproblemen. De zogenoemde mediterrane leefstijl wordt vaak genoemd als voorbeeld van een hartvriendelijk voedingspatroon.

Stoppen met roken
Roken is een van de grootste risicofactoren. Vrouwen die roken hebben een aanzienlijk hoger risico op hart- en vaatziekten dan niet-rokers.

Stressmanagement
Langdurige stress heeft een directe invloed op hart en vaten. Ontspanning zoeken via mindfulness, yoga of simpelweg rustmomenten inplannen kan bijdragen aan een gezonder hart.

Regelmatige controles
Het is verstandig om regelmatig bloeddruk, cholesterol en bloedsuiker te laten controleren. Dit kan vroegtijdig inzicht geven in risico’s.

Wanneer naar de huisarts?

Het is belangrijk dat vrouwen hun lichaam serieus nemen en alert zijn op signalen. Bij aanhoudende vermoeidheid, kortademigheid of onverklaarbare pijn is het verstandig om niet te wachten, maar contact op te nemen met de huisarts. Alleen een medisch professional kan beoordelen of er sprake is van een hart- of vaatprobleem.

Conclusie

Hart- en vaatziekten vormen een groot gezondheidsrisico voor vrouwen, maar krijgen nog altijd te weinig specifieke aandacht. De symptomen zijn vaak subtieler dan bij mannen en daardoor lastiger te herkennen. Dit leidt ertoe dat klachten later worden ontdekt en behandeld. Meer kennis en bewustzijn kunnen ervoor zorgen dat vrouwen sneller de juiste hulp zoeken en krijgen.

Een gezonde leefstijl, regelmatige medische controles en vooral alertheid op signalen zijn cruciaal. Door beter te begrijpen hoe het vrouwenhart zich kan onderscheiden van het mannenhart, is de kans groter dat hartproblemen eerder worden opgespoord en behandeld.

Dit is waarom vrouwen langer leven dan mannen

3 juli 2025, 15:20

Dit is waarom vrouwen langer leven dan mannen

Overal ter wereld leven vrouwen gemiddeld langer dan mannen. In sommige landen is het verschil klein, in andere loopt het op tot meerdere jaren. Maar waarom is dat zo? Is het puur biologie, of spelen ook gedrag en omgeving een rol? De wetenschap is het over één ding eens: het verschil tussen mannen en vrouwen in levensverwachting is complex en veelzijdig. Tijd om het laag voor laag af te pellen.

Een globaal verschil, met lokale nuances

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie ligt de wereldwijde levensverwachting voor vrouwen momenteel gemiddeld zeven jaar hoger dan die van mannen. In Nederland leven vrouwen ongeveer 83 jaar, mannen zo’n 80. In Japan is het verschil zelfs nog groter, terwijl in sommige Afrikaanse landen het gat kleiner is of tijdelijk zelfs omkeert, bijvoorbeeld door specifieke ziekten of conflicten.

Toch is het patroon al decennialang duidelijk: waar je ook kijkt, vrouwen leven bijna overal langer. Maar waarom?

Biologische voorsprong vanaf dag één

Vrouwen hebben vanaf de geboorte al een licht biologisch voordeel. Onderzoek toont aan dat vrouwelijke baby’s minder snel overlijden bij complicaties of vroeggeboorte. Het vrouwelijke lichaam is evolutionair voorzichtiger: het beschermt de voortplanting en herstelmechanismen beter, mede dankzij het hormoon oestrogeen.

Oestrogeen heeft een ontstekingsremmend effect en biedt bescherming tegen hart- en vaatziekten, een van de belangrijkste doodsoorzaken wereldwijd. Pas na de overgang, als de oestrogeenspiegels dalen, komt de vrouwelijke sterfte dichter bij die van mannen te liggen.

Ook het immuunsysteem van vrouwen lijkt robuuster. Ze reageren sneller op infecties en vaccinaties, wat onder meer duidelijk werd tijdens de COVID-19-pandemie, waarin mannen wereldwijd hogere sterftecijfers lieten zien.

Gedrag speelt minstens zo’n grote rol

Biologie is belangrijk, maar verklaart lang niet alles. De levensstijl van mannen en vrouwen verschilt aanzienlijk en dat heeft directe invloed op hoe lang we leven. Mannen nemen gemiddeld meer risico’s. Ze rijden vaker te hard, hebben vaker verkeersongevallen, werken vaker in gevaarlijke beroepen en gebruiken in verhouding meer alcohol, tabak en andere middelen.

Vrouwen zijn gemiddeld vaker gezondheidsbewust. Ze zoeken sneller medische hulp en volgen vaker adviezen van artsen op. Ook op het gebied van voeding en beweging kiezen vrouwen iets vaker voor gezonde patronen, hoewel die verschillen wel aan het afnemen zijn.

Stress, werkdruk en onderdrukking: het hele plaatje

Toch is het niet zo dat vrouwen makkelijker gezond oud worden. Ze leven dan wel langer, maar brengen gemiddeld ook meer jaren door in minder goede gezondheid. Vrouwen krijgen vaker te maken met chronische aandoeningen zoals artrose, osteoporose en auto-immuunziekten. Ook mentale klachten zoals angst en depressie komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Daarnaast dragen vrouwen in veel landen de zwaarste last als het gaat om onbetaalde zorgtaken, stress door multitasken en emotionele belasting. Vooral in landen waar vrouwen minder toegang hebben tot onderwijs, financiële onafhankelijkheid en gezondheidszorg, is de kwaliteit van leven lager ondanks de hogere levensverwachting.

Cultuur en kansen: waarom landen van elkaar verschillen

De mate waarin vrouwen toegang hebben tot zorg, onderwijs, werk en veiligheid heeft een directe invloed op hun gezondheid en levensduur. In landen met gelijkere kansen tussen mannen en vrouwen is het verschil in levensverwachting vaak groter, omdat mannen meer geneigd zijn ongezond gedrag aan te passen en vrouwen profiteren van betere zorg.

Japan is een goed voorbeeld. Vrouwen daar leven gemiddeld langer dan waar ook ter wereld. Dat is deels genetisch, maar ook te danken aan een cultuur met veel plantaardig voedsel, weinig bewerkt vlees, veel lichaamsbeweging en sterke sociale verbondenheid. In IJsland en Zwitserland zien we hetzelfde effect: landen met een hoge levensverwachting, een sterke gezondheidszorg en aandacht voor gendergelijkheid.

Een uitdaging voor de toekomst

De kloof in levensverwachting is de laatste jaren iets kleiner geworden. Dat komt deels doordat vrouwen vaker zijn gaan werken, roken en stress ervaren zoals mannen dat al deden. Tegelijkertijd zijn mannen ook bewuster geworden van hun gezondheid. Die trend lijkt op termijn tot een iets gelijker speelveld te leiden.

De uitdaging wordt om die extra levensjaren van vrouwen ook gezond en vitaal in te vullen. Levensduur is mooi, maar levenskwaliteit is waar het uiteindelijk om draait.

Conclusie: langer leven is niet vanzelfsprekend

Vrouwen leven langer dan mannen, dat is wereldwijd een feit. Maar de oorzaken zijn een mix van biologie, gedrag, omgeving en cultuur. Als samenleving kunnen we veel doen om die gezonde jaren te verlengen. Niet alleen door risico’s te beperken, maar ook door zorg en kansen gelijker te verdelen én levensstijlen te verbeteren voor iedereen.

En wie weet. Als mannen wat vaker luisteren naar hun lichaam en vrouwen wat vaker stilstaan bij rust en herstel, kunnen we het beste van beide werelden combineren voor een langer, vitaler leven voor iedereen.

Slim drinken: de gezondste drankjes volgens diëtisten

3 juli 2025, 14:49

Slim drinken: de gezondste drankjes volgens diëtisten

Dorstlessers die écht iets voor je lichaam doen

Water blijft de onbetwiste kampioen als het gaat om dorstlessers. Maar laten we eerlijk zijn: er zijn momenten waarop je verlangt naar iets anders. Iets met een tintelend bubbeltje, een smaakje of gewoon iets feestelijks. Toch zit je met een dilemma. De meeste populaire drankjes bevatten ongemerkt veel suiker en calorieën. Gelukkig zijn er volop gezonde én lekkere alternatieven die diëtisten zelf ook aanbevelen.

Wat je drinkt telt mee

Wat je drinkt heeft meer impact op je gezondheid dan je misschien denkt. Volgens het Voedingscentrum krijgen Nederlanders gemiddeld zo’n 20 tot 25 procent van hun dagelijkse calorieën binnen via drankjes. En vaak zonder dat ze het doorhebben. Een glas frisdrank, vruchtensap of alcoholisch drankje bevat al snel 80 tot 150 calorieën. Drink je er meerdere per dag, dan kan dat behoorlijk optellen.

Vooral suikerhoudende dranken zijn een risico. Ze verhogen niet alleen de kans op overgewicht, maar ook op diabetes type 2, hart- en vaatziekten en gaatjes. Bewuster kiezen voor gezondere alternatieven kan dus een enorme gezondheidswinst opleveren, zonder dat je hoeft in te leveren op smaak of plezier.

Gezonde drankopties met smaak

Een van de meest aanbevolen opties onder diëtisten is bruisend water. Denk aan Spa Rood of Sourcy, waar geen calorie in zit, maar dat wel zorgt voor een verfrissend mondgevoel. Door er een schijfje citroen, wat munt, gember of komkommer aan toe te voegen, creëer je heel eenvoudig een drankje dat net zo feestelijk aanvoelt als een cocktail.

Ook suikervrije limonades en light frisdranken zoals Crystal Clear of cola zero kunnen prima passen in een gezond patroon. Ze bevatten nauwelijks calorieën en bieden toch smaak. Het is wel belangrijk ze niet als basis te gebruiken, maar als aanvulling. Ze bevatten namelijk zoetstoffen zoals aspartaam of stevia, die als veilig worden beschouwd volgens de Europese voedselautoriteit (EFSA), maar variatie blijft belangrijk.

Een andere interessante keuze is Rivella. Met slechts zo’n 12 calorieën per 100 milliliter en een mild smaakprofiel is het een subtiel alternatief voor reguliere frisdrank. Ook groene ijsthee zonder toegevoegde suikers wordt vaak genoemd door diëtisten, al is het belangrijk het etiket te checken. Sommige varianten die als ‘gezond’ worden gepresenteerd bevatten alsnog verrassend veel suiker.

Kokoswater is een van de natuurlijke toppers onder de drankjes. Het bevat elektrolyten zoals kalium en magnesium, die helpen om je vochtbalans op peil te houden. Vooral na een intensieve work-out of op een warme zomerdag is het een verantwoorde dorstlesser. Let wel op de calorieën: per glas zit je rond de 45, dus drink het bewust en kies bij voorkeur voor de ongezoete variant.

Voor wie het graag warm drinkt, zijn kruidentheeën zonder suiker de ultieme bondgenoot. Denk aan verse munt, kamille of gember. Ze zijn rustgevend, hydraterend en volledig vrij van calorieën. IJsthee kun je overigens ook zelf maken door kruidenthee af te laten koelen en aan te vullen met fruit of kruiden.

Koffie komt vaak ter sprake in gezondheidsdiscussies, maar zwarte koffie zonder suiker is in principe een prima keuze. Het bevat nauwelijks calorieën en kan in matige hoeveelheden zelfs positieve effecten hebben op je stofwisseling en concentratie. De valkuil zit ‘m vaak in de toevoegingen. Suiker, siropen en volle melk kunnen van een simpele kop koffie een caloriebom maken.

Hoe zit het met alcohol?

Diëtisten adviseren om hier bewust mee om te gaan. Droge witte wijn, champagne of een mix met spa rood zijn relatief lichte keuzes als je een keer wilt genieten. Met gemiddeld 80 tot 110 calorieën per glas blijven ze bescheiden, zolang je bij één of twee glazen blijft. Wissel alcohol het liefst af met een bruisend watertje in een mooi glas met een schijfje limoen. Zo blijft het feestelijk, zonder dat je concessies hoeft te doen aan je gezondheid.

Tips voor bewuster drinken

Het maken van gezondere drankkeuzes hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn. Lees bij twijfel het etiket. Zie je woorden als glucose-fructosestroop of meer dan vijf gram suiker per 100 milliliter? Dan is het tijd om verder te kijken. Drink je nu veel frisdrank of sap? Bouw het rustig af en vervang het stap voor stap door bruiswater of thee.

Zelfs iets eenvoudigs als drinken wordt een stuk aantrekkelijker als je het mooi serveert. Een karaf met schijfjes sinaasappel, verse munt en ijsblokjes maakt van water ineens iets bijzonders. Ook een herbruikbare drinkfles met fruit erin nodigt uit tot meer én gezonder drinken.

De kracht van bewuste keuzes

Wil je meer energie, een stabieler gewicht en minder pieken in je bloedsuiker? Begin dan bij wat je dagelijks in je glas giet. Je hoeft niks te verbieden, maar wel bewuster te kiezen. Want slim drinken is niet alleen gezonder, het is ook gewoon ontzettend lekker.

Dit is waarom eiwitten zo belangrijk zijn voor vijftigplussers

3 juli 2025, 13:57

Dit is waarom eiwitten zo belangrijk zijn voor vijftigplussers

Vijftig worden is een mijlpaal. Je staat midden in het leven, met een rugzak vol ervaringen, inzichten én wensen voor de toekomst. Je weet beter wat je wilt, en ook wat je niet meer hoeft. Maar je lichaam begint intussen ook andere signalen af te geven: je merkt misschien dat je sneller moe bent, iets minder kracht hebt, of wat langer nodig hebt om te herstellen van een griepje of blessure. Geen reden tot paniek – maar wel hét moment om bewust te kijken naar wat je lichaam nodig heeft. En een van de belangrijkste elementen? Eiwitten.

Waarom eiwitten ineens zo belangrijk worden

Eiwitten zijn de bouwstenen van je lichaam. Ze spelen een cruciale rol bij het behoud van je spiermassa, het herstellen van weefsels, de werking van je immuunsysteem én zelfs de kwaliteit van je huid en haar. Maar na je vijftigste gebeurt er iets bijzonders: je lichaam breekt spieren sneller af dan het ze opbouwt. Dit natuurlijke proces heet sarcopenie en begint al vanaf je veertigste – maar versnelt naarmate je ouder wordt. Zonder actie kun je in tien jaar tijd tot wel tien procent van je spiermassa verliezen.

Dat klinkt heftig, maar gelukkig heb je zelf veel invloed. Door voldoende eiwitten te eten, gecombineerd met regelmatig bewegen (liefst krachttraining of spierversterkende oefeningen), kun je dit proces vertragen of zelfs grotendeels tegengaan. En nee, dat betekent echt niet dat je ineens een eiwitshake na elke maaltijd hoeft te drinken of dagelijks naar de sportschool moet. Het zit ’m juist in bewuste, haalbare keuzes die passen bij jouw leven.

Hoeveel eiwit heb je als vijftigplus vrouw eigenlijk nodig?

De algemene aanbeveling voor volwassenen is 0,8 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht per dag. Maar voor vrouwen van 50 jaar en ouder raden experts, waaronder diëtisten en het Voedingscentrum, aan om tussen de 1,0 en 1,2 gram per kilo lichaamsgewicht aan te houden.

Dat betekent: als je 70 kilo weegt, zou je dagelijks 70 tot 84 gram eiwit moeten binnenkrijgen. En bij herstel na ziekte, een operatie, of als je actief sport, kan dat zelfs oplopen tot 1,5 gram per kilo.

Je eiwitinname verhogen zonder gedoe

Het goede nieuws is: je hoeft echt geen ingewikkelde diëten te volgen om meer eiwit binnen te krijgen. Met een paar slimme aanpassingen kom je al een heel eind. Hier zijn tips die passen in het leven van iedere vrouw:

  • Begin met eiwit bij het ontbijt. Vervang een wit bolletje door volkorenbrood met hummus, 30+ kaas of een gekookt eitje. Of maak een schaaltje Griekse yoghurt met noten, lijnzaad en blauwe bessen.

  • Lunchtip: Denk aan een linzensalade met feta, een omelet met spinazie, of volkorenwraps gevuld met kip, bonen of zalm.

  • Tussendoortjes? Ga voor een handje ongezouten noten, een bakje skyr, een gekookt ei, edamame of een blokje kaas met komkommer.

  • Avondeten opbouwen rond eiwit. Denk aan een stukje zalm, kip of tofu. Voeg peulvruchten toe aan je maaltijd, bijvoorbeeld kikkererwten of linzen in je curry, salade of soep.

Een handige tip: verdeel je eiwitten goed over de dag. Je lichaam kan maar een beperkte hoeveelheid eiwit tegelijk opnemen. Dus liever drie keer 25 gram dan één enorme portie bij het avondeten.

Dierlijk of plantaardig?

Eiwitten zitten zowel in dierlijke producten (vlees, vis, zuivel, eieren) als plantaardige bronnen (peulvruchten, noten, zaden, granen). Dierlijke eiwitten bevatten alle essentiële aminozuren, maar plantaardig eten is weer goed voor je darmen, cholesterol en milieu. De gulden middenweg? Een mooie mix van beide. Denk aan een dagje geen vlees met een bonenstoof, of een ontbijtje met plantaardige yoghurt en noten, afgewisseld met een stukje zalm of kip op een ander moment.

Wat als je niet zo veel eetlust hebt?

Naarmate je ouder wordt, kan je eetlust afnemen. Je bent sneller verzadigd of hebt minder trek. Juist dan is het extra belangrijk om bewust te kiezen voor eiwitrijke voeding. Kleine porties met een hoge voedingswaarde doen dan wonderen. Een smoothie met havermout en yoghurt, een kleine omelet met groenten of een bakje kwark met pitten en fruit kunnen je al snel een flinke eiwitboost geven zonder dat je enorme hoeveelheden hoeft te eten.

Meer dan spieren: ook voor je huid, haar en energie

Eiwitten zijn niet alleen goed voor je spieren. Ze helpen ook bij de aanmaak van collageen, wat je huid stevig houdt en rimpels vertraagt. Ze dragen bij aan sterk, glanzend haar, goed werkende hormonen en zelfs aan het stabiel houden van je bloedsuikerspiegel. Daardoor voel je je energieker, alerter én minder vatbaar voor die bekende dip na de lunch.

Tot slot: jouw gezondheid, jouw kracht

Je vijftigste levensjaar is geen eindpunt, maar een prachtig nieuw hoofdstuk. En hoe beter je nu voor jezelf zorgt, hoe krachtiger je je voelt in de jaren die komen. Door bewust te eten, met aandacht voor eiwitten, geef je je lichaam precies wat het nodig heeft. Niet om strak in je vel te zitten voor een stranddag – maar om soepel de trap op te kunnen, je kleinkind op te tillen, of die wandeling te maken zonder buiten adem te raken.

Eiwitten zijn geen hype. Ze zijn je bondgenoot. En als je dat eenmaal voelt, wil je niet meer anders.

Zo val je sneller in slaap met één simpele techniek

3 juli 2025, 12:05

Zo val je sneller in slaap met één simpele techniek

De nacht begint, maar je hoofd blijft doorgaan

Je kent het wel. Je ligt in bed, het is donker, maar je hoofd draait overuren. De ene gedachte tuimelt over de andere. Wat je vandaag zei, wat je morgen moet doen, waarom je hart ineens in je borstkas lijkt te kloppen alsof je net een marathon liep — terwijl je daar gewoon ligt.

Eén ademhalingsoefening kan het verschil maken

Wat als je met een simpele ademhalingsoefening je lichaam kon vertellen: het is oké, tijd om te slapen?

De 4-7-8 techniek is precies dat. Geen dure gadgets, geen pillen, geen ingewikkelde yoga-oefeningen. Gewoon jij en je ademhaling.

Waar komt de 4-7-8 methode vandaan?

De oefening komt oorspronkelijk uit de wereld van pranayama, een eeuwenoude ademhalingspraktijk uit de yoga. Maar dankzij Dr. Andrew Weil, een Amerikaanse arts en voorvechter van integratieve geneeskunde, vond deze methode ook zijn weg naar het Westen. Hij noemt het een natuurlijk kalmeringsmiddel voor het zenuwstelsel — en dat is precies hoe het voelt.

Hoe werkt de techniek precies?

Zo werkt het. Je ademt rustig in via je neus, vier tellen lang. Dan houd je die adem zeven tellen vast. Tot slot adem je uit via je mond, langzaam en gecontroleerd, acht tellen lang. En dat herhaal je. Vier keer is een mooie start, maar je mag meer doen als dat prettig voelt.

Belangrijk is dat je de uitademing langer maakt dan de inademing. Juist dat vertraagt je hartslag en activeert het parasympathisch zenuwstelsel, oftewel: de stand van je lichaam waarin herstel en ontspanning centraal staan.

Het effect voel je vaak al binnen een paar minuten

Het bijzondere is hoe snel je effect merkt. Binnen een paar ademhalingsrondes kan je hartslag zakken en je gedachten rustiger worden. Niet omdat je jezelf dwingt te stoppen met denken, maar omdat je simpelweg ruimte creëert. Je lichaam volgt je adem, en je hoofd volgt daarna.

Waarom consistentie het geheim is

Wat deze techniek zo krachtig maakt, is de eenvoud ervan. Je hebt er niets voor nodig. Je kunt het toepassen in bed, maar ook overdag, als je gespannen bent of voor een belangrijk moment staat. Hoe vaker je oefent, hoe sneller je lichaam erop reageert. Doe het een paar keer per dag en je zult merken dat je ’s avonds niet meer tegen de slaap hoeft te vechten — je glijdt er gewoon in.

Extra ontspanning voor wie verder wil gaan

Wil je het effect nog versterken? Combineer de 4-7-8 techniek met een rustige bodyscan, waarbij je je aandacht langzaam langs je lichaam laat glijden en spieren één voor één ontspant. Of speel zachte muziek af, zoals een rustige piano of natuurgeluiden. Maar zelfs zonder extra’s kan deze ademhalingstechniek wonderen doen.

De kracht van eenvoud: gewoon ademhalen

Soms is het antwoord op slapeloosheid verrassend simpel. Geen strijd, geen controle. Alleen adem. Vier tellen in. Zeven tellen vasthouden. Acht tellen loslaten. En dan… slapen.

Deze ”dikmakers” zijn gezonder dan je denkt

3 juli 2025, 10:21

Deze ”dikmakers” zijn best gezond

In een wereld vol eetadviezen, trends en superfoods is het niet vreemd dat we soms door de bomen het bos niet meer zien. Sommige producten worden als ‘slecht’ bestempeld nog vóór we überhaupt weten wat erin zit. Termen als dikmaker, caloriebom of ‘verboden tijdens het diëten’ kleven nog altijd aan bepaalde etenswaren, terwijl die reputatie lang niet altijd terecht is.

Diëtisten kijken gelukkig steeds genuanceerder naar voeding. Het draait niet om het vermijden van specifieke producten, maar om de balans in je dagelijkse eetpatroon. In dat licht blijken een aantal vermeende dikmakers juist verrassend voedzaam en volkomen verantwoord. In dit artikel nemen we zeven van die voedingsmiddelen onder de loep die, mits op de juiste manier gegeten, prima passen binnen een gezond dieet.

Aardappelen zijn geen vijand

Neem bijvoorbeeld de gewone aardappel. Jarenlang werd deze genegeerd door mensen die koolhydraten wilden vermijden. Toch bevatten aardappelen belangrijke voedingsstoffen, zoals vitamine C, kalium en vezels. In gekookte of gestoomde vorm leveren ze complexe koolhydraten die langzaam door het lichaam worden opgenomen, wat zorgt voor langdurige energie en een verzadigd gevoel.

Combineer je aardappelen met veel groenten en een magere eiwitbron, dan heb je een volwaardige en voedzame maaltijd. Het zijn niet de aardappelen zelf die je lijn verstoren, maar eerder de manier waarop ze bereid zijn en de porties waarin ze gegeten worden.

Popcorn als volwaardige snack

Ook popcorn is zo’n product dat vaak onterecht in het verdomhoekje belandt. In bioscopen wordt het doorgaans overladen met boter, zout en suiker, maar naturel popcorn – zelf gepoft zonder toevoegingen – is een verrassend gezonde snack. Popcorn is rijk aan vezels, laag in calorieën en bovendien een volkorenproduct.

Een bescheiden portie geeft een lekker knapperig gevoel én vult goed, waardoor je minder snel naar iets anders grijpt. Kies je voor zelfgemaakte popcorn, dan heb je een luchtige snack zonder onnodige toevoegingen.

Ovenchips zijn de betere keuze

Chips en zoute snacks worden bijna standaard als ongezond gezien. Toch zijn er tegenwoordig veel bewustere varianten, zoals ovenchips en baked snacks. Deze worden gebakken in plaats van gefrituurd, waardoor ze aanzienlijk minder vet bevatten.

Natuurlijk zijn ze nog steeds een traktatie, maar in vergelijking met traditionele chips zijn ze vriendelijker voor je dagelijkse voedingsbalans. Let daarbij wel op het etiket, want niet alle ovenchips zijn per definitie laag in zout of calorieën. Een kleine portie af en toe kan echter prima, zeker als je het combineert met groente of een dip van hummus.

Geroosterde kikkererwten: hartig én voedzaam

Voor wie op zoek is naar een voedzaam en hartig tussendoortje, zijn geroosterde kikkererwten een uitstekende optie. Ze zijn rijk aan plantaardige eiwitten, bevatten veel vezels en geven een lang verzadigd gevoel.

In de oven geroosterd met een beetje olijfolie en kruiden zoals paprikapoeder of komijn, ontstaat een snack die knapperig én voedzaam is. Een goed alternatief voor chips of borrelnootjes, vooral omdat je de smaak volledig kunt aanpassen aan je eigen voorkeur.

Groentechips en linzenchips bieden slimme variatie

Linzenchips en groentechips zijn inmiddels ook niet meer weg te denken uit het supermarktschap. Hoewel ze er soms gezonder uitzien dan ze zijn, kunnen ze zeker een rol spelen in een gebalanceerd eetpatroon.

Deze chips worden vaak gemaakt van peulvruchten of groenten, bevatten meer eiwitten en vezels dan gewone chips en hebben een unieke smaak. Let bij aankoop op de bereidingswijze: varianten die niet gefrituurd zijn en minder zout bevatten, zijn het meest geschikt als verantwoorde snack.

Volkoren crackers met eiwitrijk beleg vullen verrassend goed

Een andere onderschatte snack is de volkoren cracker. Veel mensen denken dat crackers te licht of te luchtig zijn om voedzaam te zijn, maar volkoren varianten bieden juist een goede basis voor gezonde tussendoortjes.

Belegd met bijvoorbeeld hüttenkäse, avocado of een gekookt eitje ontstaat er een evenwichtige combinatie van vezels en eiwitten die goed vult en je bloedsuikerspiegel stabiel houdt. In verhouding tot wit brood of andere snelle snacks zijn ze licht, maar voedend.

Noten zijn rijk aan goede vetten

Tot slot zijn er de noten. Vaak nog gezien als vetten die je moet vermijden, terwijl noten juist bomvol gezonde onverzadigde vetzuren zitten. Ze leveren ook eiwitten, vezels en essentiële mineralen zoals magnesium en vitamine E.

Een klein handje per dag is meer dan genoeg om van alle gezondheidsvoordelen te profiteren. Belangrijk is om te kiezen voor ongezouten, ongebrande varianten, zodat je profiteert van de pure voedingswaarde zonder onnodige toevoegingen.

Eten draait om het geheel, niet om verbod

Het is duidelijk dat gezond eten niet zwart-wit is. Wat telt, is het geheel van je eetpatroon en de keuzes die je consistent maakt. Producten die ooit als dikmaker werden gezien, blijken vaak vol te zitten met goede voedingsstoffen en dragen bij aan een gezonde levensstijl, mits met mate en bewust gegeten.

Laat je dus niet afschrikken door verouderde dieetregels. Eet gevarieerd, luister naar je lichaam en geef ruimte aan producten die niet alleen voedzaam zijn, maar ook zorgen voor plezier en verzadiging. Want een gezonde relatie met eten is misschien wel het meest voedzame wat er is.